Hulp aan Oekraïne

Nog dagelijks beheerst de oorlog in Oekraïne het nieuws. Veel Oekraïners zijn op de vlucht geslagen. Mannen, vrouwen en kinderen laten huis en haard achter op zoek naar gebieden waar ze zich wél veilig voelen. Als Nederland willen we hen een veilige omgeving bieden. Net als in heel veel andere gemeenten, vangen we ook in Steenwijkerland Oekraïense vluchtelingen op. Op deze pagina leest u daar meer over. Ook vindt u een overzicht van veelgestelde vragen en antwoorden.

Staat uw vraag er niet bij? U kunt mailen naar info@steenwijkerland.nl.

Opvang vluchtelingen

Hoelang blijven de Oekraïense vluchtelingen?

De oorlog in Oekraïne laat zich niet voorspellen. Hoelang de Oekraïense vluchtelingen opvang nodig hebben, weten we daarom op dit moment niet. Wel gaat het om tijdelijke opvang. 

Wat doen de mensen om de dag door te komen?

We stemmen/bieden activiteiten af/aan naar de behoefte die de Oekraïense vluchtelingen hebben. Een groot aantal Oekraïners is aan het werk (bij lokale ondernemers of door klussen te doen in/rond de opvanglocatie). De kinderen gaan naar school. 

Wat doen we voor de vluchtelingen die bij ons opgevangen worden?

We geven ondersteuning om aan het werk te gaan, naar school of bij andere activiteiten. Verder is landelijk bepaald dat vluchtelingen leefgeld krijgen. Dat leefgeld stopt zodra ze aan het werk gaan. 

Waar gaan de kinderen naar school?

Kinderen gaan zoveel mogelijk naar het reguliere (gewoon) onderwijs. 

Mogen Oekraïners in Nederland aan het werk?

Ja, dat mag zodra zij bij de gemeente ingeschreven staan.  

Hoelang mogen vluchtelingen uit Oekraïne in Nederland blijven?

Voor mensen die gevlucht zijn uit Oekraïne heeft de Europese Unie begin maart 2022 de Richtlijn Tijdelijke Bescherming geactiveerd. Om aan te tonen dat zij onder deze richtlijn vallen, moeten Oekraïense vluchtelingen zich bij de gemeente inschrijven. Daarna volgt een eenvoudig IND-proces, waarbij vluchtelingen een asielaanvraag ondertekenen en een bewijs krijgen dat ze hier mogen verblijven en werken. In het IND-proces wordt de tijdelijk beschermde status vastgelegd van mensen die uit Oekraïne zijn gevlucht. Zij mogen dan in Nederland verblijven voor de duur van de beschermingsmaatregel (die geldt tot 4 maart 2025).

Bij wie kunnen we terecht als we een activiteit willen organiseren voor de vluchtelingen?

U kunt zich hiervoor melden bij Sociaal Werk De Kop.  

Wat doet de gemeente?

Als gemeente zoeken we naar opvangmogelijkheden voor vluchtelingen uit Oekraïne. Als dat nodig is voor crisisnoodopvang. We willen de Oekraïense vluchtelingen het liefst in wat grotere groepen bij elkaar huisvesten. Op dit moment vangen we Oekraïense vluchtelingen op in het Fletcher Hotel Restaurant Steenwijk, in Huis ten Wolde in De Bult, in de voormalige Emmaschool in Steenwijk, in Mooi Oldemarkt en in Hotel Giethoorn. Vanaf 20 november 2023 komen daar de parken Residence de Eese en 't Landgoed Baars bij. 

Ik heb een logeerplek. Waar kan ik terecht? 

Het is goed om te merken dat veel mensen iets willen doen voor vluchtelingen uit Oekraïne. In eerste instantie gaat de voorkeur uit naar wat grotere opvanglocaties. Daar kunnen we professionele ondersteuning bieden vanuit organisaties die daar ervaring mee hebben. Wilt u meer weten over het beschikbaar stellen van uw woning voor Oekraïense vluchtelingen, dan kunt u kijken op de website van Takecarebnb. Daar vindt u informatie en via die site kunt u zich ook aanmelden. 

Moet ik het melden als ik onderdak bied aan vluchtelingen? 

We vinden het belangrijk om te weten waar en hoeveel Oekraïense vluchtelingen bij particulieren of bij organisaties worden opgevangen. Biedt u onderdak aan een of meer vluchtelingen? Dan vragen we u om dit bij de gemeente te melden. U kunt bellen met telefoonnummer 14 0521 of een e-mail sturen naar info@steenwijkerland.nl
Het is goed om te weten dat Oekraïense vluchtelingen zich bij de gemeente kunnen laten inschrijven in de Basisregistratie Personen (BRP). Zij moeten dan wel een paspoort of een ander identiteitsbewijs laten zien. 

Ik heb vluchtelingen in huis. Kan ik ergens spullen ophalen? 

U kunt daarvoor contact opnemen met de Kringloopwinkel in Steenwijk of in Vollenhove. Zij noteren wat u nodig heeft en kijken of dat op voorraad is. Is het niet op voorraad? Dan doen zij een oproep voor deze spullen via Facebook. De contactgegevens van de Kringloopwinkel zijn:  

Kringloopwinkel Steenwijk: telefoonnummer 0521 - 51 86 88 / mailadres info@kringloopsteenwijk.nl
Kringloop Vollenhove: telefoonnummer 0527 - 24 40 00 / mailadres info@kringloopvollenhove.nl

Beide Kringloopwinkels zijn open van maandag tot en met zaterdag van 9.00 tot 17.00 uur. 

Ik heb een tolk nodig. Waar kan ik terecht? 

Het is belangrijk dat iedereen in zijn of haar eigen taal een gesprek kan voeren om gedachten en emoties goed te kunnen uiten. Soms lukt dit niet goed vanwege een taalbarrière en is er niemand in het eigen netwerk die mee kan helpen. Om hierin te ondersteunen is er in onze gemeente een groep vrijwillige tolken. Deze tolkenpool is ondergebracht bij Sociaal Werk De Kop.
 
Inwoners en maatschappelijke organisaties kunnen een beroep doen op een tolk. U kunt daarvoor contact opnemen met Sociaal Werk De Kop. Zij kijken wat de vraag is en of er een tolk beschikbaar is. Is er een match, dan brengen zij u en de vrijwillige tolk met elkaar in contact.
 
Sociaal Werk De Kop is bereikbaar op telefoonnummer 0521 - 74 50 80 of info@sociaalwerkdekop.nl

Hulp bieden

Ik wil iets doen. Waar kan ik terecht?

Als u iets wilt doen, dan kan dat op verschillende manieren. U kunt bijvoorbeeld geld geven via Giro 555. Met uw bijdrage kan er medische hulp, voedsel en maatschappelijke hulp gegeven worden. 

Wilt u liever dat uw financiële bijdrage terechtkomt bij de lokale opvang van vluchtelingen uit Oekraïne? Dan kunt u een donatie doen aan de Rotary Club Steenwijk - regio.
Er moet veel geregeld worden voor de opvang van de Oekraïense vluchtelingen. Bijvoorbeeld het inrichten en aankleden van een locatie, het regelen van vervoer, het kopen van teken- en knutselspullen en materiaal zodat kinderen naar school kunnen of het organiseren van een uitje voor kinderen en/of hun ouders. Er is een commissie die bestaat uit vertegenwoordigers van de samenwerkende maatschappelijke organisaties. Deze commissie beoordeelt de verzoeken die binnenkomen en vertelt ook waaraan het budget is uitgegeven.
De commissie bestaat uit:
Theo Bouius namens de Businessclub Steenwijkerland (telefoon: 06 - 27 02 87 86)
Ineke de Jong namens de Kringloopwinkel Steenwijk (telefoon: 06 - 38 41 86 16)
Mina Ebbens namens de Serviceclubs uit Steenwijkerland (telefoon: 06 - 23 03 52 63)

Wilt u een donatie doen? Neem dan contact op met een van de commissieleden. Zij vertellen u meer en vragen of u specifieke voorwaarden heeft waaraan u uw bijdrage wilt besteden. Het rekeningnummer is NL 35 RABO 0139 0106 10 ten name van Rotary Club Steenwijk – regio. Vergeet niet om erbij te vermelden dat het gaat om een bijdrage voor opvang vluchtelingen uit Oekraïne. 

Veel informatie over hulp die u kunt geven vindt u ook op de website van Vluchtelingenwerk, de website van het Rode Kruis en de website van het Leger des Heils.

Ik wil graag spullen doneren. Waar kan dat?

De lokale Kringloopwinkel heeft in beeld welke spullen er nodig zijn en waar al voldoende van is. De meeste spullen zijn inmiddels geregeld. Als er een speciale behoefte is aan bepaalde spullen, dan doet de Kringloopwinkel hiervoor een oproep via Facebook. Heeft u iets waarnaar gevraagd wordt en wilt u dit doneren? Dan kunt u bellen met de Kringloopwinkel op telefoonnummer 0521 - 51 36 68 (Steenwijk) of 0527 - 24 40 00 (Vollenhove). Of u kunt mailen naar info@kringloopwinkelsteenwijk.nl of info@kringloopwinkelvollenhove.nl. We vragen u om geen spullen bij de opvanglocatie te brengen. 

Ik wil meehelpen als tolk. Waar kan ik terecht? 

Beheerst u Oekraïens en/of Russisch én de Nederlandse taal? En wilt u meehelpen als tolk? In onze gemeente is een tolkenpool. Dit is een groep vrijwillige tolken. De tolkenpool is ondergebracht bij Sociaal Werk De Kop. Wilt u zich inzetten als tolk? Neem dan contact op met VIP! Steenwijkerland. Dit kan door een e-mail te sturen naar vip@sociaalwerkdekop.nl of door te bellen met nummer 0521 - 74 50 80. 

Na uw aanmelding krijgt u een uitnodiging voor een intakegesprek. Tijdens dit gesprek hoort u wat de bedoeling en werkwijze is. Is er een match? Dan wordt u toegevoegd aan de tolkenpool. Aan alle tolken wordt gevraagd een vrijwilligerscontract te tekenen waarin de rechten en plichten staan. En er wordt gevraagd een VOG (een Verklaring Omtrent het Gedrag) aan te leveren. Vanuit Sociaal Werk De Kop krijgt u als vrijwillige tolk een vast aanspreekpunt voor ondersteuning en waar u terecht kunt bij vragen.  

Ik wil me inzetten als vrijwilliger. Waar kan ik me melden? 

Iedereen die wil helpen als vrijwilliger kan zich melden bij VIP Steenwijkerland. Dat kan via de website van VIP Steenwijkerland.

Informatie voor Oekraïense vluchtelingen

Waar kunnen Oekraïense vluchtelingen informatie vinden als zij in Nederland zijn? 

Op www.refugeehelp.nl staat veel informatie. Bijvoorbeeld over huisvesting, onderwijs, medische zorg, openbaar vervoer en juridische ondersteuning. Op de website staat ook een overzicht van organisaties en initiatieven waar zij een beroep op kunnen doen. De informatie is beschikbaar in Oekraïens, Engels, Nederlands en Russisch.

Het Rode Kruis heeft een WhatsApp-hulplijn voor mensen die vanuit Oekraïne naar Nederland vluchten. De hulplijn is bereikbaar voor praktische vragen. U kunt uw vraag in het Oekraïens, Russisch, Engels en Nederlands inspreken. Een vrijwilliger neemt dan zo snel mogelijk contact met u op in de gewenste taal. U kunt ook via WhatsApp een (voice-)bericht sturen naar 06 - 48 15 80 53. Kijk voor meer informatie in het Oekraïens op www.rodekruis.nl/ukrainian.

Kunnen Oekraïense vluchtelingen (medisch noodzakelijke) hulp krijgen en wordt dit vergoed?

Zorg aan Oekraïense vluchtelingen wordt vergoed. Informatie hierover vindt u op de website van het CAK

Kunnen Oekraïense vluchtelingen zich inschrijven in de gemeente? 

Ja, vluchtelingen die de Oekraïense nationaliteit hebben kunnen zich inschrijven in de BRP (de Basisregistratie Personen) van de gemeente. Zij moeten wel een paspoort of ander identiteitsbewijs laten zien. Personen van wie de gemeente de identiteit niet kan vaststellen kunnen niet worden ingeschreven. Zij kunnen nog geen aangifte doen van verblijf en adres. Over de procedure die dan gevolgd moet worden, volgt landelijk nog meer informatie.  

Verklaring onder ede of belofte afleggen door Oekraïense vluchtelingen

Voor officiële instanties in Nederland, zoals de Belastingdienst, is de Basisregistratie Personen (BRP) de bron voor hun eigen administratie. Het is belangrijk dat persoonsgegevens in de BRP juist, volledig, actueel en betrouwbaar zijn. Daarom moeten Oekraïense vluchtelingen officiële brondocumenten (bewijsstukken) laten zien. Bijvoorbeeld een geboorteakte of een huwelijksakte. Op basis van deze gegevens in de BRP beoordeelt bijvoorbeeld de Belastingdienst of zij recht hebben op toeslagen, zoals bijvoorbeeld kinderopvangtoeslag of kinderbijslag. 

Het kan zijn dat vluchtelingen deze officiële brondocumenten niet (meer) hebben. Omdat zij de Oekraïense nationaliteit hebben, kunnen zij vervangende documenten aanvragen bij de consulaire afdeling van de Oekraïense Ambassade in Den Haag.
Is het niet mogelijk om deze vervangende documenten te krijgen? Dan kunnen zij bij de gemeente een verklaring onder ede of belofte afleggen over de gegevens van hun burgerlijke staat. Dit zijn gegevens over naam, geboorte, geslacht, ouders, (eerdere) huwelijken en/of geregistreerde partnerschappen, (eerdere) echtgenoten en/of geregistreerde partners en kinderen. Zij blijven altijd verplicht om alsnog originele officiële brondocumenten te overhandigen als die gelegenheid zich voordoet.

Neem contact op om een afspraak te maken om een verklaring onder ede of belofte af te leggen.

Kunnen vluchtelingen bij de Voedselbank terecht?  

Vluchtelingen die net zijn aangekomen in Steenwijkerland kunnen een noodpakket krijgen van de voedselbank. Ook vluchtelingen die bij gastgezinnen verblijven of eigen woonruimte hebben gevonden in onze gemeente kunnen – zolang zij nog geen leefgeld krijgen – bij de voedselbank terecht. Vanaf het moment dat zij leefgeld ontvangen, wordt de voedselhulp in gezamenlijk overleg afgebouwd. 

De Voedselbank is te bereiken op telefoonnummer 0521 - 85 17 65 of 06 - 38 43 78 51. 

Krijgen vluchtelingen leefgeld? 

Ja, landelijk is bepaald dat Oekraïense vluchtelingen leefgeld krijgen. De hoogte van het bedrag is afhankelijk van hoe de opvang geregeld is: bij gastgezinnen of in de gemeentelijke opvang. Vanaf 1 februari 2023 verandert het leefgeld voor eten, kleding en de extra toelage bij een gastgezin (wooncomponent). Zo past het beter bij het leefgeld voor andere groepen in Nederland, zoals asielzoekers, statushouders en mensen met een bijstandsuitkering. Hiervoor is gekeken naar de regelingen die voor hen gelden en naar het adviesbedrag van het Nibud voor gas, water en licht voor één extra persoon in een gastgezin. 

  1. Het bedrag voor eten wordt afhankelijk van de grootte uw het gezin. Hoe meer mensen in uw gezin, hoe lager het bedrag per persoon:
    • Bestaat uw gezin uit 1 of 2 personen, dan ontvangt u per volwassene € 215,06 en per minderjarige € 178,36 per maand. Een alleenstaande minderjarige ontvangt € 215,06 per maand. 
    • Bestaat uw gezin uit 3 personen, dan ontvangt u per volwassene € 171,99 en per minderjarige € 142,57 per maand. 
    • Bestaat uw gezin uit 4 personen of meer, dan ontvangt u per volwassene € 150,45 en per minderjarige € 124,97 per maand. 
  2. Het bedrag voor kleding en persoonlijke uitgaven wordt verhoogd naar € 56,12 per persoon per maand.
  3. Wordt u particulier opgevangen, bijvoorbeeld door een gastgezin? Dan krijgt u ook een extra toelage voor wonen van € 93,- per persoon per maand.

Om leefgeld te kunnen krijgen, moeten de Oekraïense vluchtelingen:

  1. ingeschreven staan bij de gemeente. Is dat nog niet gebeurd? Dan kunnen zij daarvoor een afspraak maken via telefoonnummer 14 0521. 
  2. een bankrekening hebben. Is die nog niet geopend? Dan kunnen zij daarvoor zelf een bank kiezen. 
  3. hun bankgegevens doorgeven aan de gemeente. Is dat nog niet gebeurd? Dan kunnen zij daarvoor online gegevens achterlaten. Wat zijn bankgegevens?
  • rekeningnummer;
  • kopie bankpas; en
  • voor wie het leefgeld op deze rekening moet worden betaald (volwassenen en kinderen).

Kunnen Oekraïense kinderen naar school? 

Ja, Oekraïense kinderen hebben in Nederland recht op onderwijs. Dat is voor kinderen die bij gastgezinnen verblijven als volgt geregeld:        

  • Kinderen van 0 – 4 jaar (kinderopvang leeftijd) blijven op dit moment zoveel mogelijk bij hun ouder(s). Zodra daarin iets verandert, laten we u dat weten.  
  • Kinderen van 4 – 12 jaar (basisschool) kunnen aangemeld worden bij de dichtstbijzijnde basisschool. Het kan zijn dat de school de kinderen niet kan opvangen, bijvoorbeeld omdat de groepen te groot zijn. Als dat het geval is dan wordt een plek gezocht bij een andere school in de buurt. 
  • Kinderen van 12 – 18 jaar (middelbare school) kunnen aangemeld worden bij de internationale schakelklas (ISK, StartCollege) Zwolle via Landstede Zwolle, telefoonnummer 0800 - 0245 666. Daar krijgen zij een intake en screening. Het ISK bekijkt vervolgens of er een geschikte klas of school in de buurt is waar zij terecht kunnen. Op de website van StartCollege is ook een aanmeldformulier te vinden. De Meenthe is de satellietlocatie in Steenwijkerland waar het ISK gevestigd is.

Voor kinderen in de georganiseerde opvang wordt een dagprogramma gemaakt voor de aanwezige jeugd. 

Heeft u vragen over onderwijs aan Oekraïense kinderen? U kunt bellen met Jan Roelof de Boer van de gemeente via telefoonnummer 14 0521.

Waar kunnen Oekraïense vluchtelingen terecht als zij een kerkdienst willen bijwonen?  

We kunnen ons voorstellen dat Oekraïense vluchtelingen behoefte hebben aan het bezoeken van een kerkdienst. Het kan zijn dat niet bekend is waar zij naartoe kunnen of waar zij zich het prettigst voelen op basis van hun geloofsovertuiging. Het Diaconaal platform kan hierin ondersteunen en zorgen voor een warm ontvangst in de gemeenschap. Heeft u hier vragen over dan kunt u contact opnemen met het Diaconaal platform via dpsteenwijkerland@outlook.com of telefonisch via 06 - 36 49 76 08. 

Oekraïense vluchtelingen en werk

Waar kan ik als werkgever informatie vinden over het in dienst nemen van Oekraïners? 

Op de website van Vluchtelingenwerk kunt u daarover veel informatie vinden. 

Kunnen Oekraïense vluchtelingen aan het werk?

Ja, dat kan. Er moeten wel een aantal praktische zaken worden geregeld. John Moes en Romke Mulder van de gemeente kunnen daarbij ondersteunen. Zij zijn bereikbaar via telefoonnummer 14 0521 of e-mail info@steenwijkerland.nl

Algemene informatie

Waar vind ik algemene informatie over de situatie in Oekraïne?

Informatie, nieuws en documenten over de ontwikkelingen in Oekraïne vindt u op de website van de Rijksoverheid. Bekijk de veelgestelde vragen op de website van Nederland Wereldwijd.
Ook op de website van de Veiligheidsregio IJsselland, waar Steenwijkerland ook deel vanuit maakt, kunt u veel informatie vinden.

Zijn er in Steenwijkerland schuilkelders? 

In Nederland zijn geen openbare schuilkelders meer. Ook niet in Steenwijkerland. De landelijke overheid geeft op de website www.crisis.nl allerlei tips en adviezen over hoe u zich kunt voorbereiden op een crisis.
Op de website van de Rijksoverheid leest u wat u moet doen als de sirene gaat. Zit u na het lezen daarvan toch nog met vragen? Neem dan contact met ons op via ons telefoonnummer 14 0521, we helpen u graag verder.