'Praat erover en doorbreek het taboe'

Iedereen heeft wel eens een mindere dag of een sombere bui. Maar wat als je geen lichtpuntjes in het leven meer ziet, en aan zelfdoding denkt? ‘Praat erover met anderen en doorbreek het taboe over dit onderwerp,’ stelt wethouder Trijn Jongman. ‘Zorg dat mensen zich niet eenzaam en onbegrepen, maar gezien voelen en verbonden met hun omgeving.’ Dat is ook de boodschap in de Wereld Suïcide Preventie Week (8 t/m 14 september), die in Steenwijkerland wordt ondersteund met een gezamenlijke “Walk into the Light”. Een troostrijke stip aan de horizon.

‘Jaarlijks, in de maand september, is er (inter)nationaal extra aandacht voor het thema suïcidepreventie, ofwel het voorkomen van zelfdoding. ‘Een moeilijk onderwerp dat we zó graag uit de taboesfeer willen halen en bespreekbaar willen maken,’ zegt wethouder Trijn Jongman. Een klein gebaar kan al een groots effect hebben, weet ze. ‘Om die reden is vorig jaar een speciaal bankje in park Rams Woerthe geplaatst, met de tekst “1K Z1E J3”. Het idee daarachter is heel simpel: ga gewoon eens naast iemand zitten, knoop eens een praatje aan. Durf te vragen en luister écht naar het verhaal van de ander.’ 

Naar het licht

Dit jaar haakt de gemeente voor ’t eerst aan bij “Walk into the Light”, een wandeling naar het licht toe die op veel plekken in ons land plaatsvindt. Op woensdag 10 september wordt in alle vroegte, om 06.15 uur verzameld bij Poppodium De Buze aan de Oostwijkstraat in Steenwijk. Om vanuit de schemering letterlijk naar het ochtendlicht te wandelen en – in stilte of in gesprek – gezamenlijk stil te staan bij suïcidaliteit en alles wat daarmee samenhangt: gemis, zorgen, hoop en herinnering. Deze wandeling is bedoeld voor iedereen die op een of andere manier “geraakt” is door het onderwerp. Dat kunnen naasten en nabestaanden zijn, maar ook mensen met eigen ervaringen, professionals en andere, betrokken burgers. Iedereen is welkom om mee te wandelen.

Persoonlijk betrokken

Trijn Jongman voelt zich ook persoonlijk betrokken bij dit thema. ‘Mijn eigen vader heeft een einde aan zijn leven gemaakt,’ vertelt ze openhartig. ‘Ik was vijftien jaar toen het gebeurde en bij ons thuis werd er nooit meer met één woord over gesproken, dat maakte het nog zwaarder om met het verlies om te gaan. Er rustte een taboe op. Als kind, maar ook als volwassene draag je zo’n gebeurtenis met je mee', zegt Trijn. ‘De impact is groot. Ik heb vaak gedacht: hoe verschrikkelijk eenzaam moet hij zijn geweest, hoe zwaar viel het leven hem, dat hij tot zo’n ingrijpend besluit kwam?’ Toen Trijn later trouwde kwam suïcide opnieuw heel dichtbij , want ook de jongste broer van haar echtgenoot stapte uit het leven. ‘Hij had nog een jong gezin, het was dramatisch. Gelukkig werd er toen wél over gepraat. Door deze ervaringen weet ik als geen ander hoe belangrijk het is dat je hier open over bent, en hulp zoekt of aanbiedt waar het nodig is.’ 

Eenzaamheid zien

De focus ligt op de maand september, met 10 september als Wereld Suïcide Preventie Dag, maar ook in de rest van het jaar is er in Steenwijkerland speciale aandacht voor dit thema. ‘We weten dat eenzaamheid ook onder onze inwoners speelt,’ zegt Trijn Jongman, ‘en dat veel mensen zich ongelukkig voelen. Daar proberen we het hele jaar door van alles aan te doen, want het komt overal voor. De “75+ bezoekregeling” van Sociaal Werk De Kop is succesvol, getrainde vrijwilligers komen aan huis en helpen eenzaamheid onder ouderen te bestrijden. Via de kinderburgemeester van Steenwijkerland besteden we ook aandacht aan de gevolgen van pestgedrag dat kinderen en jongeren onzeker maakt. We proberen kinderen en jongeren weerbaarder te maken.’ Ook op het platteland speelt eenzaamheid een rol. ‘Agrariërs zijn een groep waar we binnen onze gemeente oog voor hebben. In samenwerking met de GGD werken we met agrarisch coaches die boeren in het werkveld opzoeken en een luisterend oor bieden: de onzekerheid over de toekomst van hun bedrijf vreet soms aan ze en zorgt voor depressieve gevoelens.’

De zon zien opkomen

Trijn Jongman: ‘Als gemeente voelen we ons maatschappelijk verantwoordelijk voor het welzijn van onze inwoners. En ook persoonlijk vind ik het ontzettend belangrijk dat we oog voor elkaar hebben én houden, en mensen met suïcidale gedachten stimuleren om tijdig hulp te zoeken.’ De wandeling “Walk into the Light” draagt daaraan bij en is laagdrempelig. ‘Wandel vrij uit mee en hopelijk zie je de kleine, mooie dingen die het leven de moeite waard maken. Al lopend zie je samen de zon opkomen, dat is in elk geval een nieuw begin.’

Meer informatie over Walk into the Light is te vinden op de website www.walkintothelight.nl.

Vraag eens hoe het écht met iemand gaat.

Denkt u dat iemand eenzaam is, zorgen heeft of depressief is? Durf ernaar te vragen. Hoe? Vraag gewoon eens hoe het écht met iemand gaat. Tijdens de landelijke campagneweek 1K Z1E J3 – van 8 t/m 14 september – gaat u die oproep vaker horen. Ook wij sluiten ons bij deze campagne aan. 

Wilt u er meer over weten of tips of een gratis online training over hoe u het gesprek aan kunt gaan?

Kijk op www.113.nl/ikzieje.