Maaibeleid gemeente Steenwijkerland

Maaien doen we voor meerdere doelen. Voor de verkeersveiligheid en voor het versterken van de biodiversiteit. Bermen en bloemrijke groenstroken worden steeds meer met ‘rust’ gelaten.

Ruim 10 jaar geleden kwam er een verandering in de vorm van het maaibeleid in Steenwijkerland. In plaats van klepelen, waarbij het gras blijft liggen op de plek waar het gemaaid is, wordt nu al het gras van bermen en bloemrijke groenstroken afgevoerd. De bodem wordt zo schraler en er gaan andere soorten groeien. Hierdoor zie je steeds meer verschillende soorten bloemen en kruiden. Dit is goed voor onder andere wilde bloemen en planten, vlinders, bijen, andere insecten en vogels. 

Bermen 

Tussen de verschillende kernen in Steenwijkerland liggen veel wegen en fietspaden. Langs deze wegen en paden ligt ongeveer 250 hectare aan bermen. De meeste bermen worden 2x per jaar gemaaid, 1x in mei/juni en 1x in september/oktober. Door minder te maaien zijn er steeds meer bloemrijke bermen ontstaan. Bermen bij rotondes en kruispunten worden voor de verkeersveiligheid vaker gemaaid. 

De bermen zien er niet alleen mooi en natuurlijk uit, ze hebben ook een belangrijke functie. De bloemrijke bermen zijn belangrijk voor de voedselvoorziening van insecten. Daarnaast verbinden bloemrijke bermen verschillende natuurgebieden en leefomgevingen met elkaar. Een bloemrijke berm kun je zien als ‘snelweg voor insecten’. We zien in de bermen steeds meer verschillende vlinders, bijen, hommels en libellen. Ook trekken de bermen de natuurlijke vijanden aan van de eikenprocessierups, die voor overlast kan zorgen. 

Bloemrijke groenstroken 

Bloemrijke groenstroken zijn graslanden en groenstroken die in tegenstelling tot een gazon een grote variatie aan bloemen en kruiden kent. De soorten in deze bloemrijke graslanden zijn afhankelijk van de lokale omstandigheden zoals vochtigheid, zuurgraad en voedselrijkheid van de bodem. 

Bloemrijke groenstroken worden ook 2x per jaar gemaaid, in mei/juni en in september/oktober. Het maaisel wordt afgevoerd en rond bomen en obstakels wordt er een cirkel niet gemaaid. Op de voedselarme gronden wordt maar 1 keer per jaar gemaaid. 

Eigenlijk is het voor veel kruiden en bloemen te vroeg om al in mei/juni te maaien, maar veel (ongewenste) grassen bloeien dan. Door te maaien worden dominante grassoorten (witbol en glanshaver) vlak voor dat ze zaden verspreiden afgevoerd. Dat is in 2 opzichten gunstig: de zaden komen niet op de grond én we voeren voedingsstoffen af. En dat is weer goed voor ontwikkeling van kruiden en bloemen. Die bloeien over een maand alsnog.

Tijdens het maaien worden gedeeltes overgeslagen zodat het leefgebied van dieren niet helemaal verdwijnt. Bloeiende bloemen blijven ook voor minimaal 30% staan, zodat ze kunnen uitzaaien. Gefaseerd maaien noemen we dat. Zo zorgen we ook voor spreiding van bloei in het seizoen.

Bloemrijke groenstrook aan de Vendelweg in Steenwijk 
Bloemrijke groenstrook aan de Vendelweg in Steenwijk

Gazons 

Een gazon bestaat uit gras en heeft een gebruiksfunctie. Er wordt op gespeeld en gerecreëerd. Gazons worden daarom ook vaker gemaaid dan bermen en bloemrijke groenstroken. Hoe vaak het gras gemaaid wordt, is afhankelijk van de groei. Het maaisel wordt niet afgevoerd. Rond obstakels en bomen wordt een kleine cirkel niet gemaaid.

Sloten 

De gemeentelijke sloten maken we schoon tussen half september en begin november.

Maaien met aandacht voor insecten en kruiden  

In 2023 zijn we gestart met een nieuwe manier van maaien. Er is een ‘geblazen lucht’ innovatie op de maaimachines aangebracht. Op de bovenzijde van de maaier ligt een buis met gaten. Hieruit wordt lucht vóór de maaier geblazen. Die lucht blaast insecten weg, waardoor ze niet worden gemaaid. Samen met een aangepaste rijsnelheid zorgen we zo voor minder sterfte onder insecten, meer kruiden en meer biodiversiteit! 

Innovatie met geblazen lucht op de maaimachine 
Innovatie met geblazen lucht op de maaimachine 

Doe mee aan de ‘Wilde Bloemen BINGO’! 

Kent u de paardenbloem? Vast wel. Want die is vaak te zien in het wild. Of misschien ook wel in uw eigen tuin. Maar er zijn natuurlijk nog veel meer bloemen. In onze gemeente barst het ervan. Het zijn er zoveel dat we er een BINGO-kaart van hebben gemaakt. Vol met bloemen die u hier zomaar in het echt kunt zien staan. Want denkt u: durft u de uitdaging aan? Kruist u de BINGO-kaart vol? 

Hoe werkt het? 

U kunt de BINGO-kaart downloaden (pdf, 514 KB) en zelf printen. Alle bloemen op de kaart kunt u in Steenwijkerland vinden. Misschien wel als u onderweg bent, op de camping zit of gewoon bij u in de buurt. Ziet u er eentje die op de kaart staat? Zet dan een kruisje op de juiste plek. Heeft u alle bloemen gespot? Dan heeft u 12 kruisjes gezet en heeft u BINGO. U kunt het spelletje alleen doen of met meer. Speelt u het met z’n allen? Dan wint u als u het snelst de kaart vol hebt. Succes!  

Meer informatie

Meer weten over wat de gemeente doet voor de biodiversiteit? Lees er meer over op de pagina openbaar groen en biodiversiteit.
Wilt u zelf ook meer doen? Kijk voor tips in eigen tuin op de pagina tips voor meer biodiversiteit in eigen tuin.